ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ

Σήμερα πιστεύουν ορισμένοι πως η παράδοση έχει χαθεί. Οχι, μόνο από τις πόλεις αλλά και από τα χωριά . Αυτό συμβαίνει, διότι έχει χαθεί ο πολιτισμός μας και τα πολυάριθμα ήθη και έθιμά μας, που έκαναν τη χώρα μας να ξεχωρίζει . Εμείς όμως έχουμε αντίθετη άποψη και θα δείξουμε , ότι ο πολιτισμός , η παράδοση , τα ήθη και έθιμά μας,ευρύτερα , δεν έχουν χαθεί. Αλλά μένουν αναλίωτα με το χρόνο,στις πόλεις και στα χωριά. Βέβαια αυτή μας την άποψη θα την τεκμηριώσουμε . Και θα αναφέρουμε τα εξής: Α. Ο πολιτισμός μας δε χάθηκε, ούτε πρόκειτε να χαθεί στο απότερο μέλλον. Γιατί υπάρχει η ιστορία μας , που αναδεικνύει τον πολιτισμό μας (από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα). Β. Τα ήθη, τα έθιμα και η παράδοση μας αναβιώνουν ως σήμερα και θα συνεχίσουν στο μέλλον, σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά και όπου υπάρχουν Έλληνες. Ένας τρόπος διατήρησης των παραδόσεών μας είναι και ο χορός. Βέβαια ο παραδοσιακός χορός , που στόχο του έχει τη διατήρηση και προβολή των Ελληνικών εθίμων και παραδόσεων. Έτσι, λοιπόν δημιουργούνται πολλά χορευτικά ιδρύματα. Εκ των οποίων θα αναφέρουμε : Α. Τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα είναι :

ΛΥΚΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ           

ΑΘΗΝΩΝ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΣΕΡΡΩΝ
ΧΑΝΙΩΝ

        ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΔΩΡΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ      

        ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ    ΟΜΙΛΟΣ    ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 

ΑΛΜΩΠΕΣ ΣΕΡΡΩΝ

ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ   ΟΜΙΛΟΣ   ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ  ΒΡΑΚΟΦΟΡΩΝ    ΚΡΗΤΗΣ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ   ΚΑΛΑΡΡΥΤΩΝ  H   ΠΙΝΔΟΣ

 ΕΘΝΟΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΙΚΟ  ΙΔΡΥΜΑ   ΖΗΣΗ

Και  Β.Αυτά που εδρεύουν στα Γιάννενα :

 ΛΥΚΕΙΟ  ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ  ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΚΑΛΑΡΡΥΤΕΣ   Η  ΠΙΝΔΟΣ 

  ΧΟΡΕΥΤΙΚΟ  ΔΗΜΟΥ   ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ                            

 ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ  ΣΥΛΛΟΓΟΣ   ΣΚΛΙΒΑΝΗΣ

 ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ   ΟΜΙΛΟΣ   ΣΟΥΛΙΩΤΩΝ   ΤΟ ΣΟΥΛΙ

 ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ  ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ  ΖΑΓΟΡΙΣΙΩΝ 

 ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ  ΣΥΛΛΟΓΟΣ  Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ

 ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ   ΟΜΙΛΟΣ   Η  ΛΟΥΤΣΑ

Παρουσίαση παραδοσιακών στολών από το Λύκειο Ελληνίδων Ιωαννίνων


     Ο ρυθμός των δημοτικών τραγουδιών που συνοδεύει τους παραδοσιακούς χορούς
 Από πλευράς ρυθμού το δημοτικό τραγούδι παρουσιάζει τις εξής φόρμες :πρώτα -πρώτα έχουμε τραγούδια ελεύθερου χορού . Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως τα καθιστικά τραγούδια, που συνήθως ονομάζονται του τραπεζιού ή της τάβλας, ονομασία που προήλθε από τη θέση των τραγουδιστών τη στιγμή της εκτελέσεως του τραγουδιού, δηλαδή καθισμένων στο τραπέζι κατά τα συμπόσια, τις γιορτές, το γάμο και άλλες εκδηλώσεις. Οι μελωδίες των τραγουδιών αυτών λέγονται με τόσο ελεύθερο ως προς το ρυθμό τρόπο , ώστε είναι σχεδόν αδύνατο να υπαχθούν και να καταγραφούν σε μουσικά μέτρα.Και η ρευστότητα αυτή του ρυθμού είναι τόσο πιο μεγάλη, όσο περισσότερα φωνητικά προσόντα και μεγαλύτερη ψυχική διάθεση έχει ο τραγουδιστής . Τα τραγούδια αυτά - που είναι κυρίως τα κλέφτικα , τα ιστορικά , τα ηρωικά και μερικά άλλα από άλλες κατηγορίες ( ποιμενικά , κώμοι) προσαρμοσμένα όμως μουσικά σ' αυτά παρουσιάζουν πλούσια μελωδικά διανθίσματα και ποικίλματα . Παρουσιάζουν δηλαδή πολλούς καλλωπιστικούς φθόγγους, γρήγορους σε χρόνο , διαφορετίκου ύψους, δεμένους όμως στενά με τον κύριο φθόγγο , οι οποίοι παρεμβάλλονται μεταξύ των κυρίων φθόγγων της μελωδίας και απαιτούν άπο τον τραγουδιστή ορισμένους λαρυγγισμούς ή ένα σύρσιμο της φωνής άπο έναν φθόγγο στον άλλο , όπως ακριβώς ένας δεξιοτέχνης βιολιστής σέρνει τα δάχτυλά του πάνω στο μπράτσο του βιολιού . Η κάθε συλλαβή των λέξεων στα τραγούδια αυτά επεκτείνεται σε πολλούς φθόγγους . Επίσης , το τέλος πολλών επιτραπέζιωνν τραγουδιών γίνεται με κάποια έπωδο , η οποία στη γλώσσα των δημοτικών τραγουδιών λέγεται γύρισμα , πούντος , πιστρόφι κλπ. και η οποία είναι ρυθμική και τραγουδιέται από όλους τους παρευρισκόμενους γύρω απ' το τραπέζι .Τα περισσότερα από τα τραγούδια αυτού του είδους με τον ηρωικό ή επικό χαρακτήρα , που εκφράζουν μαζί με τη λεβεντια , την υπερηφάνεια και την τρυφερότητα , έχουν ένα λυπητερό απόηχο , που σε πολλά απ' αυτά γίνεται μοιρολόι. Μοιρολόι που δεν είναι τίποτα άλλο άπο την καταθλιπτική σφραγίδα της τούρκικης σκλαβιάς. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς πως το δημοτικό τραγούδι άνθισε κυρίως τα χρόνια της καταδυναστεύσεως και ήταν το μόνο μέσο με το οποίο ο ελληνικός λαός μπορούσε να εκφράσει τα συναισθήματά του.

Μια δεύτερη φόρμα των δημοτικών τραγούδιων είναι τα έρρυθμα , δηλαδή αυτά που έχουν κανονικό περιοδικό ρυθμό και είναι συνήθως χορευτικά, που πάνω σ' αυτά είναι προσαρμοσμένοι χοροί , στεριανοί και νησιώτικοι . Επίσης μπορούμε να πούμε ότι τα τραγούδια της νησιώτικης Ελλάδας έχουν χαρακτήρα και ήθος ελαφρό και λεπτό , σε αντίθεση με τα τραγούδια πολλών περιοχών της ηπειρωτικής χώρας , που ο χαρακτήρας είναι αρρενωπός και μεγαλόπρεπος . Τέλος , στην τρίτη κατηγορία ανήκουν τα λεγόμενα ρυθμοειδή τραγούδια , δηλαδή εκείνα που η ρυθμική τους υπόσταση πλησιάζει και προς τον περιοδικό ρυθμό αλλά και προς τον ελεύθερο .

Μια φορεσιά από την Αστυπάλαια (Αστροπαλιά λέγεται παραδοσιακά, κι ο κάτοικός της Αστροπαλίτης ) Από το λεύκωμα της Αθηνάς Ταρσούλη "Κεντήματα και φορεσιές Δωδεκανήσου", Αθήνα, 1951.
Από το περιοδικό ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ

Τέλος πρέπει να αναφέρουμε ότι υπάρχει μεγάλη ποικιλία αυθεντικών παραδοσιακών στολών και επίσης μεγάλη ποικιλία παραδοσιακών χορών εκ των οποίων θα αναφέρουμε μερικούς από αυτούς.Όπως: συρτός, τσάμικος, κατσαντώνης, φεσοδερβέναγας, καλαματιανό, ράικος , ζωναράδικος, ποδαράκι, τσέστος, γύκνα, μπάλλος .

Άρα ο πολιτισμός είναι κάτι που δεν αγοράζεται , δεν εξάγεται , δεν μαθαίνεται , ούτε παράγεται κατά βούλησιν . Ο συγγραφέα , ο καλλιτέχνης , ο μουσικός δεν μπορεί να καθήσει κάτω και να πει '' Τώρα θα παράγω πολιτισμό '' . Ο πολιτισμός είναι κάτι που πηγάζει άπο τα απλά , διαρκή στοιχεία της καθημερινής ζωής , στοιχεία που εκφράζονται με τον πιο αληθινό τρόπο στις παραδοσιακές τέχνες ενός λαού . '' Thor Hansen " .

* Για την εργασία έχουν παρθεί στοιχεία από το περιδικό ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ .